در حالی که کهگیلویه و بویراحمد به عنوان یکی از غنی‌ترین مناطق کشور در زمینه گیاهان دارویی شناخته می‌شود، برداشت بی‌رویه و بی‌رحمانه این گیاهان توسط سودجویان، تهدیدی جدی برای تنوع زیستی و منابع طبیعی استان به شمار می‌رود. کارشناسان منابع طبیعی هشدار می‌دهند که ادامه این روند می‌تواند به انقراض گونه‌های ارزشمند گیاهی منجر شود و نیاز به اقدامات فوری و مؤثر برای حفاظت از این گنجینه‌های طبیعی را بیش از پیش ضروری می‌سازد.

یاسوج۴۹؛ کارشناسان منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد اعتقاد دارند که کرفس، آنغوزه، ریواس، بیلهر، موسیر، کنگر وحشی، بن سرخ و تره کوهی از جمله گونه هایی در استان هستند که در صورت ادامه برداشت بی رویه ریشه کن خواهند شد.

اگرچه اداره منابع طبیعی با تدارک طرح ضربتی مقابله با برداشت بی رویه گیاهان خوراکی در تلاش است تا روند بوته چینی این گونه های ارزشمند را کم کند اما آن طور که کارشناسان منابع طبیعی تاکید می کنند باید راهکارهای اثرگذارتری درئ این خصوص عملیاتی شود.

کارشناسان منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه برخی افرادی که اقدام به بوته چینی گیاهان دارویی می کنند برای سود اندک دست به تاراج طبیعت می زنند می گویند: بکار گرفتن جوامع محلی برای تولید انبوه گیاهان خوراکی مانند کرفس، بیلهر، کارده و بن سرخ ضمن تامین نیاز اهالی استان به حفظ طبیعت همراه با درآمدزایی برای جوامع محلی خواهد شد.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد گفت: در طرح ضربتی مقابله با ریشه کنی گیاهان خوراکی ۲ هزار و ۵۰۰ کیلوگرم گیاه خوراکی از نوع بیلهر از سودجویان در استان کشف و ضبط شده است.

ابراهیم جانی نسب با اشاره به اینکه بوته کنی گیاهان کمیاب دارویی مانند بیلهر،جاشیر و بن سرخ ممنوع است اظهار داشت: این میزان گیاه خوراکی از سوی ماموران یگان حفاظت در کوهستان های استان کشف شده است.

وی بیان کرد: سودجویان که گیاهان خوراکی بیلهر را پس از برداشت از طبیعت در کیسه برای حمل و انتقال به بازار فروش قرار داده بودند با مشاهده ماموران فرار کردند.

بیلهَر یا کندل کوهی (نام علمی: Dorema aucheri) یکی از گیاهان خانواده چتریان است که در ایران از جمله در بلندی‌های بالای ۲ هزار و۵۰۰ متر در استان های واقع در رشته کوه زاگرس به ویژه چهارمحال و بختیاری ،کهگیلویه و بویراحمد و فارس می‌روید.

مردم بومی این گیاه را همراه با ماست یا به صورت ترشی مصرف می‌کنند در سال های اخیر این گونه گیاهی به دلیل تجارت از سوی برخی افراد به صورت بی رویه ای استفاده می شود که سبب ورود جدی دولت به این مساله شده است.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد همچنین از توقیف چهار محموله بیلهر شامل چهار هزار و ۷۳۰ بوته بیلهر از سودجویان در استان خبر داد.

وی با اشاره به اینکه جریمه هر بوته گیاهان دارویی کمیاب یک میلیون و ۲۰ هزار ریال است تاکید کرد: در طرح ضربتی مقابله با برداشت بی رویه گیاهان خوراکی کمیاب چهار دستگاه خودرو پژو حامل این گونه های ارزشمند کشف شد.

وی بیان کرد: براساس قانون مجازات اسلامی هرگونه عملیات تخریب منابع طبیعی و یا حمل غیرمجاز گیاهان دارویی، خوراکی و صنعتی بدون مجوز جرم محسوب می شود.

جانی نسب اظهار داشت:در صورت مشاهده بوته کنی گیاهان به ویژه کمیاب مرتعی مانند بیلهر، جاشیر و بن سرخ خاطیان پس از تشکیل پرونده به مراجع قضایی معرفی می شوند.

طرح ضربتی پیشگیری از بوته کنی گیاهان خوراکی

رییس اداره امور مراتع و بیابان منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمدبیان کرد:۶۳مامور یگان حفاظت به همراه هشت خودرو برای برخورد با بوته کنی گیاهان مرتعی در مناطق گرمسیری و سردسیری استان فعالیت می کنند.

جانی نسب تاکید کرد:در طرح مقابله با بوته کنی گیاهان دارویی افزون دیده بان های منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد ۸۰نفر از مرتع‌داران مشارکت می کنند.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد تاکید کرد: اکیپ های حفاظت از مراتع تا پایان فروردین ماه فعالیت می کنند.

وی از روند افزایشی دخالت های انسانی، تخریب و تاراج بی رحمانه منابع طبیعی به ویژه گیاهان مرتعی و خوراکی کهگیلویه وبویراحمد ابراز نگرانی کرد و افزود: این رویه طبیعت زیبای استان را نابود می کند.

وی بر لزوم مشارکت مردم درصیانت از گونه های گیاهی ، دارویی و حفظ طبیعت تاکید و ادامه داد:روند تخریب منابع طبیعی باعث محروم ماندن نسل های آینده از بسیاری از گیاهان خوراکی و دارویی می شود.

کهگیلویه و بویراحمد ۱۲ درصد مراتع حوزه زاگرس را در خود جای داده است براساس آمار وجود مساحت مراتع این استان ۵۱۹ هزارو ۲۳۶ هکتار است.

۱۲ درصد از مراتع کهگیلویه وبویراحمد غنی، ۲۸ درصد نیز دارای پوشش گیاهی متوسط و مابقی فقیر است.

وجود بیش از ۲ هزار و ۱۰۰ گونه گیاه دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد یکی از ارزشمندترین گنجینه های ناشناخته در این استان به شمار می رود.

کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از ۴۰۰ گونه گیاه دارویی یکی از مستعدترین استان‌های کشور در این عرصه است.

این استان دارای ۴۶ گونه گیاهی بومی و سه گیاه دارویی کمیاب دنیا شامل باریجه، آنغوزه و گزانگبین است که به وفور در ارتفاعات این سرزمین یافت می‌شود.

خبرنگار:
امیر امیرپور