پایگاه خبری یاسوج49
به گزارش یاسوج ۴۹جلسه شورای پیام‌گذاران سلامت دستگاه‌های اجرایی استان کهگیلویه و بویراحمد با حضور کارشناسان حوزه بهداشت و سلامت، نمایندگان تمام دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های دولتی در استان کهگیلویه و بویراحمد، با موضوع «کارگاه آموزشی ایدز» در سالن جلسات معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد برگزار شد.
این نشست با سخنرانی دکتر موسوی‌زاده، رئیس مرکز سیاست‌گذاری سلامت دانشگاه و استاد تمام اپیدمیولوژی، آغاز شد. او با مرور تاریخچه ایدز، از نخستین گزارش‌ها در سال ۱۹۸۱ در آمریکا و شناسایی ویروس اچ‌آی‌وی، تا ورود آن به ایران در دهه ۶۰ از طریق خون‌های وارداتی، روند گسترش و تغییر مسیرهای انتقال بیماری را تشریح کرد.
وی ایدز را یک «بیماری خاموش» توصیف نمود که در صورت غفلت، قابلیت افزایش آمار مبتلایان را دارد.
دکتر موسوی‌زاده توضیح داد که در ایران، شایع‌ترین راه انتقال در نسل‌های اخیر، از اعتیاد تزریقی به سمت رفتارهای پرخطر جنسی و انتقال عمودی (مادر به کودک) تغییر کرده است.
او گفت برنامه ملی «مشاوره و تشخیص اچ‌آی‌وی» از سال ۱۳۹۸ آغاز شد و هدف آن، شناسایی زودهنگام مبتلایان، کاهش انتقال بیماری و افزایش کیفیت و طول عمر آنان است. با این حال، دو سال وقفه ناشی از شیوع کرونا، نگرانی‌ها را درباره افزایش کانون‌های ناشناخته بیماری بیشتر کرده است.
رئیس مرکز سیاست‌گذاری سلامت، اصول برنامه «متا» که اختصار واژه و یا جمله «مشاوره و تشخیص اچ‌آی‌وی»می‌باشد را شامل رضایت آگاهانه، بدون اجبار، محرمانگی، کاهش تبعیض و پایبندی به آموزش دانست و با اشاره به شعار «ای بی سی» (اجتناب – دوری از رفتار پرخطر، دقت – شناسایی و تست، و استفاده از وسایل‌های بهداشتی در برقراری ارتباط)، تاکید کرد که هیچ رویکرد موفقی بدون مشارکت مردم به نتیجه نمی‌رسد.
وی در ادامه با سخنانی تکان‌دهنده اما امیدبخش او با بازگویی داستان جوان ۱۸ تا ۲۰ ساله که به دلیل ابتلا به اچ‌آی‌وی و طرد خانوادگی، به گدایی افتاد و از گرسنگی جان باخت، گفت: «این مرگ حاصل ویروس نبود، حاصل بی‌مهری و انگ اجتماعی بود.»
وی افزود: جامعه، بی‌گناه و گناهکار را برابر می‌بیند و بسیاری به طرقی چون استفاده از وسایل آرایشی یا دندانپزشکی غیراستاندارد یا حوادث شغلی مبتلا می‌شوند، اما به دلیل نگاه اشتباه مردم، منزوی می‌گردند.
این پزشک با اشاره به ضرورت سه مرحله آزمایش برای تشخیص دقیق، توضیح داد که تست اولیه می‌تواند سریع (رپید تست) باشد ولی برای قطعی شدن نتیجه، دو تست تکمیلی دیگر همراه با مشاوره کامل قبل و بعد از انجام آزمایش لازم است.
او با انتقاد از فاصله موجود تا هدف جهانی که ۹۵ درصد است گفت: در مقاطعی تنها حدود ۶۵ درصد مبتلایان شناسایی شده‌اند و از این میان، تنها نیمی درمان کافی دریافت کرده‌اند، در حالی که هدف، شناسایی ۹۵ درصد مبتلایان و درمان موثر همین تعداد است.
این پزشک با تاکید بر کاهش بار ویروسی خون به سطوح کمتر از ۲۰۰ یا ۱۰۰، به‌ویژه برای پیشگیری از انتقال از مادر به کودک، افزود: «حدود ۴۰ درصد مبتلایان در کشور از بیماری خود بی‌خبرند و این مهم‌ترین چالش ماست.»
وی گروه‌های در معرض خطر را شامل مصرف‌کنندگان مواد تزریقی و شرکای آنها، زنان باردار مبتلا، زندانیان، کودکان کار و خیابانی، افراد با عفونت‌های مکرر جنسی، کارگران پرخطر، نیروهای امدادی و کادر درمان برشمرد و گفت غربالگری باید به‌طور هدفمند در این گروه‌ها اجرا شود.
او با اشاره به همکاری‌های موثر گذشته میان قوه قضاییه، سازمان زندان‌ها و وزارت بهداشت، خواستار احیای این تعاملات شد و «ریسک‌مپینگ» (شناسایی جغرافیایی نقاط پرخطر) را ابزار مهم پیش‌بینی و کنترل بیماری دانست.
این پزشک هشدار داد که افشای هویت مبتلایان می‌تواند پیامدهایی چون اختلاف خانوادگی، طلاق و حتی ... در پی داشته باشد، بنابراین محرمانگی یک اصل حیاتی است.
وی پیام پایانی خود را این‌گونه جمع‌بندی کرد: «ایدز با دارو مهار می‌شود اما با قضاوت و طرد، نه‌تنها درمان نمی‌شود که گسترش می‌یابد. جامعه باید بپذیرد و حمایت کند، نه براند و منزوی.»
به گزارش یاسوج ۴۹ در این کارگاه آموزشی، دیگر کارشناسان به تشریح راه‌های پیشگیری، روش‌های صحیح اطلاع‌رسانی و نقش دستگاه‌های اجرایی در آگاهی‌بخشی عمومی پرداختند. و بر اهمیت تغییر نگرش جامعه نسبت به مبتلایان و مقابله با انگ اجتماعی که بزرگ‌ترین مانع شناسایی و درمان به موقع بیماران است، تاکید شد.
با این حال، برخی از حاضران در حاشیه کارگاه، به شکاف بین آموزش در محیط اداری و اجرای واقعی برنامه‌ها در سطح جامعه اشاره کردند. به گفته آنها، نبود هماهنگی بین دستگاه‌ها، کمبود بودجه آگاهی‌بخشی و محدود بودن فعالیت‌ها به مناسبت‌های خاص، باعث می‌شود تلاش‌ها اثرگذاری لازم را نداشته باشد.
کارشناسان بهداشت نیز هشدار دادند که ایدز یک بحران خاموش است که در صورت بی‌توجهی، می‌تواند چهره اجتماعی و اقتصادی استان را تحت تاثیر قرار دهد. آنان تاکید کردند که پیگیری مستمر، آموزش عمومی همیشگی و حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر، سه ضلع اصلی مبارزه با این بیماری هستند.
نشست با این تاکید به پایان رسید که آموزش، آگاهی عمومی، و شکستن تابوها سه ستون اصلی مبارزه با اچ‌آی‌وی هستند و نقش پیام‌گذاران سلامت در رساندن این پیام به عموم مردم، حیاتی است.
