به گزارش یاسوج۴۹- خودکشی یکی از معضلات جدی اجتماعی و بهداشتی است که در سال‌های اخیر به یکی از چالش‌های بزرگ جوامع تبدیل شده است.
این پدیده نه تنها بر روی فردی که اقدام به خودکشی می‌کند تأثیر می‌گذارد، بلکه خانواده‌ها و جامعه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
از جمله علل اقدام به خودکشی میتوان به اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات دو قطبی ، فشارهای اجتماعی و اقتصادی، ناامیدی،تنهایی و انزوا ، تجربه‌های آسیب‌زا مانند سوءاستفاده، طلاق، یا از دست دادن عزیزان می‌تواند به بحران‌های شدید عاطفی منجر شود.
در همین راستا اولین جلسه رسمی ۱۴۰۴ شورای سلامت کهگیلویه با محوریت خودکشی در شهرستان کهگیلویه با حضور فرماندار و مسیولین شهرستانی در مرکز شبکه بهداشت با هدف بهداشت روان ، محافظت ، ارتقا و بهبود زندگی و سلامت روانی شهروندان و همچنین تاکید بر اهمیت مولفه های سلامت برگزار شد.
در این جلسه ، سید حمزه محقق زاده با بیان اینکه این موضوع باعث برگزاری جلسه شورای فرهنگ عمومی در بخش چاروسا با حضور معاونت سیاسی امنیتی استاندار شده است، افزود: هر اتفاقی یک سری عوامل دارد و به عنوان متولیان امر پیگیر هستیم.
محقق زاده همچنین به موضوع فیلترینگ اشاره کرد و گفت: این هم از معضلات و چالش‌های اساسی است.
فرماندار کهگیلویه با بیان اینکه سنت و مدرنیته و فرآیند شکل‌گیری در پیشرفت‌ها و سطوح مختلف جامعه متفاوت است گفت: در کشورهای غربی، ارزش‌های خاصی تعریف شده است، در حالی که جامعه ما یک جامعه دینی است و پرداختن به این ارزش‌ها اهمیت دارد.
وی با اشاره به وضعیت خودکشی و دامن زدن به این پدیده گفت: ما موضوع فراگیر و اپیدمی به عنوان خودکشی در شهرستان و چاروسا و دیشموک نداریم و اقدامات لازم از طریق بهزیستی و بهداشت درمان انجام می‌شود.
اینکه استان ما در موضوع خودکشی همواره در صدر اخبار و فضای مجازی است و این برای این خطه با این داشته های فرهنگی، تاریخی زیبنده نیست.
محقق زاده تأکید کرد : برخی از معضلات باید به طور اصولی توسط رسانه‌ها مورد بررسی قرار گیرد و آگاهی بخشی به جامعه صورت گیرد.
ما منکر مشکلات و کمبودها نیستیم، اما باید جامعه‌نگری و نگاه جامع در این مورد در نظر گرفته شود.
وی همچنین بر لزوم مدیریت امیدآفرینی در فضای مجازی تأکید کرد و گفت: برخی از قهوه‌خانه‌ها هرچند مجوز دارند، اما باید به صورت نامحسوس رصد و آزمایشات مربوطه انجام شود.
محقق زاده نقش آموزش و پرورش و نظارت در بحث آموزش را نیز مورد تأکید قرار داد و از مسئولین خواست که در این زمینه همکاری لازم را داشته باشند.
تقوی به تناقضات موجود در تحلیل علل خودکشی اشاره کرد و گفت: سه فاکتور مورد اتفاق نظر در بحث خودکشی وجود دارد. کشور در حال گذار است و بیشتر مناطق شهرستان، به ویژه قلعه ریسی و دیشموک، در حال گذار از سنت به دوره مدرن هستند پس این تغییرات اجتماعی می‌تواند بر وضعیت روحی افراد تأثیر بگذارد.
وی با اشاره به دومین عامل ادامه داد: بیش از نود درصد افرادی که اقدام به خودکشی می کنند دارای مشکلات روحی هستند .
تقوی به سومین عامل اشاره کرد و افزود : تفکر خودکشی یک عامل تک‌علتی نیست، بلکه شامل چندین فاکتور است.
بنابراین، فقر تنها دلیل نیست. ما باید به این نکته توجه کنیم که وظیفه داریم حتی در مورد یک نفر هم مسئولیت‌پذیر باشیم.
در هر مورد خودکشی، ما می‌توانیم مداخله کنیم، زیرا این یک مسئولیت مشترک است.
تقوی تصریح کرد :وظیفه بهداشت و درمان شناسایی و پیشگیری از مشکلات روانی است و افزود: در یک سال گذشته بیش از ۸۶ هزار نفر از حوزه سلامت روانی در شهرستان غربال شده‌اند در واقع تمام افراد جامعه بالای پنج سال باید غربال شوند.
وی تأکید کرد : تمامی دستگاه‌ها باید برای مهار بحران تشریک مساعی کنند و تحلیل آمارها در اختیار اعضا قرار گیرد تا دستگاه‌های مربوطه از آن استفاده کنند.
وی گفت: در یک سال، افرادی که شناسایی شده‌اند به پزشک ارجاع داده می‌شوند و تمامی اطلاعات قابل ضبط و استناد است.
تقوی در ادامه به مورد خاصی اشاره کرد و گفت: در یک موضوع خاص، ۴۲ نفر در رابطه با سه مورد خودکشی در چاروسا شناسایی شدند و روانشناس آنجا مستقر شد.
ایزدخواه، بخشدار چاروسا، نیز در این جلسه به بررسی وضعیت سلامت روان در این بخش پرداخت و از تلاش‌های مستمر ادارات و نهادهای مختلف در راستای شناسایی و پیشگیری از خودکشی خبر داد.
وی با اشاره به همکاری و همدلی موجود میان نهادها، گفت: در بخش چاروسا، همه ادارات و نهادها به ویژه شبکه بهداشت و روانشناسان مستقر، در کنار یکدیگر فعالیت می‌کنند و لحظه به لحظه وضعیت را رصد می‌کنند.
بخشدار چاروسا با تأکید بر اهمیت حضور مسئولین و ریش‌سفیدان در حل معضلات اجتماعی، افزود: ما نسبت به موضوعات بی‌تفاوت نیستیم و در منازلی که این اتفاقات رخ می‌دهد، حضور داریم تا به مشکلات رسیدگی کنیم.
ایزدخواه در ادامه به پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت سلامت روان در منطقه اشاره کرد و گفت: ادارات در سطح بخش چاروسا پای کار هستند، اما اداراتی که مستقر نیستند باید بیشتر به وظایف خود توجه داشته باشند و آن‌ها را به درستی پیاده کنند.
وی همچنین، افزایش کارگاه‌های آسیب‌شناسی و نیروی روانشناس در مرکز شبکه بهداشت را ضروری دانست و بر لزوم افزایش کارشناسان روانشناسی در سطح قلعه رییسی و چاروسا تأکید کرد و گفت: کلاس‌های آموزشی برای معتمدین و ریش‌سفیدان باید برگزار شود تا در زمان‌های بحرانی که کارشناسان در دسترس نیستند، این افراد بتوانند به درستی با شرایط برخورد کنند.
ایزدخواه همچنین بر استقرار بنیاد علوی و اورژانس اجتماعی در چاروسا تاکید کرد و گفت: این اقدامات می‌تواند به کاهش معضلات اجتماعی و فرهنگی در منطقه کمک کند و امیدواریم با همکاری تمامی نهادها، بتوانیم گام‌های مؤثری در راستای بهبود وضعیت سلامت روان در بخش چاروسا برداریم.
شهیدی، مدیر آموزش و پرورش چاروسا نیز به بررسی نقش خانواده و آموزش و پرورش در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی پرداخت و گفت: تا سنین ۶ سالگی، آموزش و تربیت کودکان در اختیار خانواده‌هاست و از این سن به بعد، آموزش و پرورش در این فرآیند دخیل می‌شود.
وی با اشاره به اهمیت آموزش و آگاهی بخشی در جامعه، افزود: مشاوره‌ها در مدارس به عنوان یکی از ابزارهای مهم در این زمینه مطرح هستند، اما متأسفانه ساعات مشاوره در مدارس کافی نیست. شهیدی به دو عامل مؤثر در مشکلات اجتماعی در چاروسا اشاره کرد و گفت: کلاهبرداری اینترنتی و دسترسی به ابزارهای مرگبار از جمله مسائلی هستند که نیاز به بررسی دارند. ما شاهد کلاهبرداری‌های اینترنتی از سوی دانش‌آموزان هستیم که جوانی یک شبه به ثروت می‌رسد و این موضوع نیاز به پیگیری جدی از سوی دستگاه‌های قضایی دارد. مدیر آموزش و پرورش چاروسا همچنین بر لزوم توجه به علایم هشدار دهنده در جوانان تأکید کرد و گفت: عدم توجه به این علایم و احساس ناامیدی در جوانان می‌تواند آسیب‌زا باشد و باید برای آن راه‌حل پیدا کنیم. وی با اشاره به وجود ۹۴ مدرسه در بخش چاروسا، خاطرنشان کرد: ما در مقطع متوسطه دوم به صورت صد در صد غربال‌گری انجام دادیم و دانش‌آموزان را به مراکز مشاوره شهرستان و استان معرفی کردیم تا از بروز اتفاقات ناگوار جلوگیری شود.
شهیدی همچنین از تلاش‌های انجام شده برای هدایت ترک تحصیل کرده‌ها به سمت مدارس و برگزاری آموزش‌های از راه دور خبر داد و گفت: برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، از مشاورین برجسته کشوری استفاده کردیم و نیاز به دسترسی به مرکز مشاوره داریم.
وی همچنین به چالش‌های موجود در پروژه‌های اجرایی اشاره کرد و گفت: ما اشتباهات محاسباتی داریم و در حالی که پروژه‌های مختلفی عنوان شده‌اند، هنوز به اتمام نرسیده‌اند. این مسائل باعث درگیر شدن ذهن مردم و افزایش نگرانی‌ها می‌شود.
بخشدار دیشموک تأکید کرد: ما باید نیمه پر لیوان را نیز ببینیم و تلاش کنیم تا با همکاری و همدلی، مشکلات موجود را کاهش دهیم و به بهبود وضعیت روانی جامعه کمک کنیم. طاهری، بخشدار بخش مرکزی کهگیلویه، از تغییر ساعات فعالیت کافه‌ها و قهوه‌خانه‌ها به ۲۴ ساعته خبر داد و گفت: این اقدام به منظور تغییر روش زندگی و نامناسب بودن الگوی خواب و استراحت در جامعه آسیب بزرگی است.
وی با اشاره به اهمیت پیشگیری از رفتارهای پرخطر در مراسمات، افزود: ما باید با فرهنگ‌سازی و تغییر در شیوه برگزاری مراسم‌ها، از ساز و نقاره و تیراندازی‌های غیرمجاز بخصوص در ارتباط با خودکشی ها جلوگیری کنیم.
این اقدامات می‌تواند به کاهش آمار خودکشی‌ها و ارتقای سلامت روانی جامعه کمک کند. همچنین سید علی اصغر شکرایی، رئیس ادراه بهزیستی کهگیلویه، به بیان چالش‌ها و برنامه‌های انجام شده پرداخت.
وی با اشاره به تغییرات سبک زندگی و تأثیرات منفی آن بر جامعه، تأکید کرد و گفت : صرفاً تغییر افکار و سبک زندگی کافی نیست و باید اقدامات عملی نیز در این راستا انجام شود.
وی در ادامه به هشدارهایی درباره تبلیغات و رسانه‌های نادرست در فضای مجازی اشاره کرد و گفت: این تبلیغات می‌توانند تابوهای اجتماعی ایجاد کنند و ورود به این حریم‌ها زمینه‌ای برای گسترش این تبلیغات هستند.
شکرایی در خصوص کمبود امکانات اورژانس اجتماعی نیز گفت: با توجه به جمعیت زیر پنجاه هزار نفر، امکان احداث اورژانس اجتماعی وجود ندارد. ما نیروی دائمی مستقر خواهیم کرد تا بحث اورژانس اجتماعی را پیگیری کند.
وی با انتقاد از کمبود اعتبار برای تجهیز دستگاه‌های پیشگیرنده، افزود: سال گذشته تنها ۷۰۰ میلیون تومان به بهزیستی برای این موضوع اختصاص یافت و برون‌داد آن هم مشخص است. اما ماموریت اورژانس اجتماعی به دلیل کمبود امکانات و اعتبار به درستی انجام نمی‌شود.
رئیس بهزیستی همچنین به طرح‌های مختلفی که در حال انجام است از جمله طرح ۲۰۲۰ در مسکن مهر، طرح خودمراقبتی زنان و دختران (خاتم) در سه مدرسه دخترانه، طرح مانا برای مراقبت از آسیب‌های اجتماعی نوجوانان، و مشاوره پیشگیری از خودکشی در کمپ‌ها و مراکز ترک اعتیاد که شامل ۱۳۰ جلسه مشاوره است اشاره کرد .
رییس اداره بهزیستی شهرستان از برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای دهیاران و مسئولین و همچنین کارگاه آموزش پیشگیری و مداخله برای خبرنگاران با دعوت از دکتر خرامین خبر داد و گفت: این کارگاه‌ها به منظور ارتقاء آگاهی و توانمندی‌های جامعه در زمینه‌های اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی برگزار می‌شود.
عبدالکریم عبودی، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کهگیلویه،بر اهمیت همکاری رسانه‌ها در تمامی زمینه‌ها تأکید کرد و گفت: رسانه‌ها در همه زمینه‌ها همکاری می‌کنند و هر کجا که نیاز باشد، حضور فعال دارند.
وی با اشاره به تفاوت‌های موجود میان خبرنگاران و فعالان فضای مجازی، اظهار داشت: باید توجه داشته باشیم که هر کسی که در فضای مجازی قلم می‌زند، خبرنگار نیست.
اصحاب رسانه باید به عنوان افرادی حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیر شناخته شوند.
عبودی همچنین از برنامه‌ریزی برای برگزاری ماهانه جلسات کارگروه شورای فرهنگ عمومی در شهرستان‌های قلعه ریسی و دیشموک خبر داد و افزود: این جلسات به منظور تبادل نظر در خصوص چالش‌ها و راهکارهای موجود برگزار خواهد شد.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کهگیلویه در پایان تأکید کرد که این همکاری‌ها می‌تواند به تقویت رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی صحیح و مؤثر در جامعه کمک کند و از اصحاب رسانه خواست تا با تلاش و دقت بیشتری در راستای ارتقاء آگاهی عمومی و فرهنگ‌سازی در جامعه گام بردارند.
خودکشی یک پدیده پیچیده و چندوجهی است که نیاز به توجه و اقدام فوری دارد.
با افزایش آگاهی، ایجاد شبکه‌های حمایتی و دسترسی به خدمات روانشناسی، میتوان به کاهش آمار خودکشی و ارتقاء سلامت روان در جامعه کمک کرد.
خودکشی
